1949
4 marca
Grażyna Bacewicz wykonuje w Gdańsku swój II Koncert skrzypcowy (pod dyrekcją Śledzińskiego)
Na II Konkursie Kompozytorskim im. F. Chopina Bacewiczówna otrzymuje II Nagrodę za Koncert fortepianowy oraz III Nagrodę za I Sonatę fortepianową i Krakowiaka fantastycznego.
5 lipca
Kompozytorka dostaje Nagrodę Miasta Warszawy.
Sierpień
Bacewiczówna koncertuje w Związku Sowieckim ( Moskwa, Kijów, Charków).
4 kwietnia — w Waszyngtonie podpisanie Traktatu Północnoatlantyckiego, który ustanawia NATO.
5–9 sierpnia — Zjazd Kompozytorów i Krytyków Muzycznych w Łagowie Lubuskim.
2 grudnia — w Bostonie prawykonanie monumentalnej symfonii Turangalila Oliviera Messiaena
George Orwell wydaje swój profetyczny Rok 1984 (w Polsce zakazany przez cenzurę do 1989 roku).
Ukazuje się zbiór opowiadań fantastycznych Alef Jorgesa Louisa Borgesa.
Symfonia rustica Andrzeja Panufnika zostaje nagrodzona na Konkursie Kompozytorskim im. Fryderyka Chopina.
William Faulkner uzyskuje Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury.
1950
Grażyna Bacewicz otrzymuje Nagrodę Państwową III stopnia za Koncert na orkiestrę smyczkową.
Bacewiczówna zostaje członkiem Zarządu Związku Kompozytorów Polskich.
Wiosna
Bacewicz jedzie na tournée po Rumunii, gdzie wykonuje swój III Koncert skrzypcowy, a także utwory kameralne.
16–29 października
Grażyna Bacewicz występuje w Czechosłowacji, wykonując swoją Sonatę da camera i IV Sonatę na skrzypce i fortepian (7 recitali).
21 stycznia — umiera George Orwell.
11 maja — w Théâtre des Noctambule premiera Łysej śpiewaczki Eugena Ionecso, jednej z najważniejszych sztuk teatru absurdu.
25 czerwca — wojska Korei Północnej wkraczają do Korei Południowej. Początek trwającej 3 lata wojny koreańskiej.
Powstaje Stabat Mater Francisa Poulenca.
1951
21 września
Na inauguracji sezonu Filharmonii Warszawskiej ma miejsce prawykonanie Koncertu wiolonczelowego Bacewiczówny.
Październik
Bacewiczówna zdobywa I Nagrodę za IV Kwartet smyczkowy na Międzynarodowym Konkursie Kompozytorskim w Liège.
30 listopada – 11 grudnia
Grażyna Bacewicz koncertuje w Belgii i odbiera nagrodę w Liège.
12 grudnia
Podczas I Festiwalu Muzyki Polskiej w Warszawie dochodzi do prawykonania II Symfonii dedykowanej Witoldowi Rowickiemu.
Krytycy francuscy, Charles Estienne i Pierre Guéguen, po raz pierwszy wprowadzają pojęcie taszyzm na określenie nurtu abstrakcji niegeometrycznej w malarstwie europejskim.
13 lipca — w Los Angeles umiera Arnold Schönberg.
11 września — prapremiera ostatniej opery neoklasycznej Igora Strawińskiego — Żywot rozpustnika.
Powstaje Kreuzspiel Karlheinza Stockhausena — jeden z pierwszych przykładów muzyki punktualistycznej.
W Kolonii z inicjatywy Wernera Meyera-Epplera powstaje studio muzyki elektronicznej.
1952
Bacewicz otrzymuje Nagrodę Państwową II stopnia za IV Kwartet smyczkowy, IV Koncert skrzypcowy i IV Sonatę na skrzypce i fortepian.
25 września – 7 października
Grażyna Bacewicz jest jurorem Miedzynarodowym Konkursie Kwartetów w Liège, na którym jej IV Kwartet jest utworem obowiazkowym.
5–16 grudnia
Bacewicz zasiada w jury II Konkursu im. H. Wieniawskiego (pierwsze miejsce — Igor Ojstrach, drugie ex equo z Julianem Sitkowieckim — Wanda Wiłkomirska). Relacje z obrad przekazuje w listach do rodziny.
22 grudnia
Na Litwie w Kownie umiera ojciec Grażyny Bacewicz – Vincas.
3 maja — w Monachium powstaje Polska Sekcja Radia Wolna Europa.
22 lipca — uchwalenie konstytucji PRL wzorowanej na ustawodawstwie radzieckim.
29 sierpnia — na festiwalu w Woodstock pianista David Tudor wykonuje 4’33” Johna Cage’a.
Powstaje jedno z najbardziej znanych „dzieł gorącej abstrakcji” — Blue Poles Jacksona Pollocka.
François Mauriac otrzymuje Nagrodę Nobla za „głęboką przejrzystość duchową i siłę artystyczną, którą ukazuje w swoich powieściach dramat ludzkiego życia”.
1953
Czerwiec
Bacewiczówna bierze udział w pracach jury Międzynarowodowego Konkursu im. M. Long i J. Thibaud w Paryżu (w kategoriach skrzypiec i fortepianu).
Grażyna Bacewicz podejmuje decyzję o zaprzestaniu kariery skrzypcowej i poświęceniu się wyłącznie kompozycji (choć czasami jeszcze będzie grywać z bratem Kiejstutem niektóre swoje drobne utwory). Żartobliwie o swojej decyzji pisze w opowiadaniu Kot:
Od dłuższego już czasu nosiłam się wtedy z zamiarem zarzucenia skrzypiec na rzecz wyłącznie pracy twórczej.
Sprawa mogłaby się zdawać prosta. Chcesz rzucić skrzypce, to je rzuć i kwita. Nie ma o czym mówić. Tymczasem wcale tak nie jest. Długoletnie obcowanie z instrumentem nasuwa myśl o małżeństwie. Czy łatwo jest rzucić męża i żonę po srebrnym weselu? Niełatwo! Nawet jeżeli się ma na to wielką ochotę.
Zwlekałam więc z ostateczną decyzją. I właśnie do domu przybył kot, mały kotek. Bardzo był miły i śmieszny. Wszyscy w domu bardzo go lubili. Tymczasem on nie znosił skrzypiec. Gdy je brałam do rąk — zaczynał warczeć jak pies, a przy pierwszym wydobytym przeze mnie dźwięku, z wrzaskiem uciekał pod szafę. Nie mogłam się przecież zgodzić na to, aby kotek siedział ciągle pod szafą. Sprawa więc sama się rozwikłała.
Grudzień
Kompozytorka spędza ferie zimowe w Zakopanem. Tak relacjonuje ten pobyt w liscie do męża:
Drogi An! Cóż to Pan tak milczysz? Doszła dotąd tylko depesza, za którą dziękujemy. Jak się czujesz? Czy bóle głowy minęły?
Mieliśmy dziś pogrzeb Tuwima. Umarł nagle po halniaku (pęknięcie aorty). Ciekawe, czy pani z kosą przestanie szaleć po nowym roku, czy nie.
Alinka jeździ na nartach z Wan. Dużo chodzimy — chyba aż za dużo, bo czuję serce.
Grażyna Bacewicz otrzymuje Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski.
5 stycznia — w Théâtre de Babylone w Paryżu zostaje wystawiona sztuka Samuela Becketta – Czekając na Godota.
5 marca — na daczy pod Moskwa umiera Józef Stalin. Tego samego dnia umiera Sergiusz Prokofiew.
16 czerwca — wybucha powstanie w Berlinie Wschodnim krwawo stłumione przez wojska radzieckie.
6 grudnia — w Warszawie umiera Konstanty Ildefons Gałczyński.
27 grudnia — w Zakopanem umiera Julian Tuwim.
Paryska „Kultura” publikuje Zniewolony umysł Czesława Miłosza.
1954
26 września
Grażyna Bacewicz ulega poważnemu wypadkowi samochodowemu.
Gdy auto nasze zepchnięte do rowu przez ciężarówkę zachybotało się, a następnie trzasnęło w metalowy słup, poczułam, że coś się stało ze mną niedobrego. Odruchowo spojrzałam na Alinkę. Miała główkę na moich kolanach. Była zamroczona, ale bardzo szybko wróciła do siebie i wyprostowała się. Siostra siedząca przy Andrzeju znikła jak kamfora. Andrzej wolno otworzył drzwiczki — jedyną część, która nie zmieniła się jak reszta auta, w kupę połamanych części — wysiadł i zatrzasnął je za sobą. […]
Ze mną nie było dobrze, zwłaszcza w pierwszych dwóch tygodniach. Były nawet momenty „podbramkowe”. I właśnie wtedy chroniła mnie fala dźwięków obsesyjnie brzmiących w mojej głowie. Początek Fugi f–moll Bacha.
Zawsze ona.
Stanowiła nitkę, której trzymałam się kurczowo, aby nie być wciągnięta na drugą stronę.
14 lipca — na lotnisku w Heathrow w Lodynie ląduje Andrzej Panufnik. To chyba najbardziej spektakularna ucieczka artysty z komunistycznej Polski.
19 maja — w Nowym Jorku umiera Charles Ives.
3 listopada — w Nicei umiera Henri Matisse.
17 grudnia — umiera Zofia Nałkowska.
Witold Lutosławski kończy swój Koncert na orkiestrę. Będzie to jego najchętniej wykonywane dzieło, choć sam twórca nie uważał go za ważne.
1955
17 stycznia
Na II Festiwalu Muzyki Polskiej zostaje prawykonany V Koncert skrzypcowy Bacewiczówny. Tym razem nie prezentuje go kompozytorka, ale Wanda Wiłkomirska.
Trzy kompozycje Bacewiczówny – IV Symfonia, III Koncert skrzypcowy oraz III Kwartet smyczkowy – zdobywają nagrody festiwalowe.
4 marca
Umiera profesor skrzypiec Bacewiczówny — Józef Jarzębski.
Lipiec
Bacewicz spędza wakacje w Zakopanem. Tak opisuje realia góralskie w liście do męża z 6 lipca:
Kochany Andrzeju! W ciągu godziny pobytu w Bukowinie zorientowałyśmy się, że spędzać tutaj urlopu nie możemy. Gospodyni jędza, światła nie ma (dopiero pali się trochę od 10. 30 wieczorem), jedzenie nie do przełknięcia, za podawanie do pokoju zażądała osobnej dużej dopłaty, do sklepów po owoce 3 km w jedną stronę itd., itd.b
Dziś rano pojechałyśmy we 3 do Zakopanego, szukałyśmy lokum. Wszędzie jeżeli by się nawet dostało, o co b. trudno, to po 100 zł. od osoby. Skruszone więc poszłyśmy do Łuszczków. Oni wykombinowali dla nas jeden pokój (ten, co mieli Kiejstutowie), a dla Kiejów wzięliśmy naprzeciw w Słonecznej. Jednym słowem wracamy na stare śmiecie, z czego b. b. jesteśmy zadowolone.
21 lutego — Filharmonia Warszawska otrzymuje miano Narodowej i wraca do odbudowanej (choć w zupełnie innym stylu) siedziby.
6 maja — RFN zostaje przyjęta do NATO.
14 maja — zostaje podpisany w Warzawie Układ Warszawski. Miał on być odpowiedzią na militaryzację Niemiec Zachodnich i wstąpienie RFN do NATO.
25 czerwca — zostaje poświęcona kaplica Notre-Dame du Haut w Ronchemp. To dzieło Le Corbusiera należy do najciekawszych przykładów modernizmu w sztuce sakralnej.
12 sierpnia — umiera Tomasz Mann.
1956
16 luty – 20 marca
Grażyna Bacewicz, razem z grupą polskich muzyków odbywa podróż do Indii. Kraj ten bardzo ją zafascynował. Ślady tej facsynacji znajdziemy w krótkich opowiadaniach z tego czasu.
Oto fragment jednego z nich, Kadzidło:
O 22.30 poderwałam się z miejsca. Ostatecznie wszystko ma swoje granice. Inni z naszej paczki poszli za moim przykładem. Wstali, choć czynili to z pewnym ociąganiem.
Po serdecznych podziękowaniach zaczęliśmy się żegnać. Ze zdziwieniem zauważyłam, że Hindusi są smutni i jakby zawiedzeni. Rozczarowanie malowało się na ich twarzach w sposób nie ulegający wątpliwości. Spytaliśmy o przyczynę ich niezadowolenia. —
Dlaczego już idziecie? – usłyszeliśmy w odpowiedzi. — Czy coś się wam nie podobało?
Gorąco zaprzeczyliśmy. —
Myśleliśmy, że zostaniecie z nami do końca.
Otworzyliśmy oczy ze zdumienia. —
No, bo my, gdy zaczynamy grać o szóstej po południu, to kończymy o szóstej rano.
Bacewicz otrzymuje II nagrodę na konkursie w Liège — kolejny wyjazd do Belgii.
10–21 października
Na pierwszym Festiwalu Muzyki Współczesnej (który jeszcze nie nazywa się „Warszawska Jesień”) w Warszawie zostają wykonane trzy utwory Bacewiczówny: IV Kwartet smyczkowy, Uwertura i Koncert na orkiestrę smyczkową.
Kompozytorka bierze udział w spotkaniach z Nadią Boulanger, która jesienią odwiedziła Polskę.
3 stycznia — Olivier Messiaen kończy pisać Oiseaux exotiques, utwór będący kulminacją jego ornitologicznych fascynacji.
25 czerwca — wybuch strajku w Poznaniu, który przerodzi się w otwarty protest przeciwko władzy.
Od 10 do 20 października odbywa się w Warszawie I Międzynarodowy Festiwal Muzyki Współczesnej – później nazwany „Warszawską Jesienią”.
24 października — wiec na Placu Defilad wyrazem poparcia dla Wiesława Gomułki, który został parę dni wcześniej wybrany na pierwszego sekretarza PZPR. Początek odwilży. W polityce kulturalnej oznacza to rezygnację z promowania socrealizmu. .
W „Życiu Literackim” publikacja wierszy pięciu debiutujących poetów. Są wśród nich Miron Białoszewski i Zbigniew Herbert.
W studiu muzyki elektronicznej w Kolonii powstaje Gesang der Jünglinge Karlheinza Stockhausena uważane za pierwsze arcydzieło elektronicznej muzyki. W tym samym roku powstaje też słynny aleatoryczny Klavierstück XI.
1957
Grażyna Bacewicz wraz z Zbigniewem Drzewieckim jedzie na konferencję Federacji Międzynarodowych Konkursów Muzycznych do Genewy.
1–15 grudnia
Bacewicz zostaje przewodniczacą jury II Miedzynarodowego Konkursu Skrzypcowego im. H. Wieniawskiego. Obok w niej w jury zasiadają: Dawid Ojstrach, Yehudi Menuhin, Irena Dubiska i Eugenia Umińska.
1 stycznia — powołanie do życia Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej.
18 sierpnia —w Alpach ginie kompozytor Wawrzyniec Żuławski.
We Włoszech zostaje wydana, przeszmuglowana z ZSRR powieść Borysa Pasternaka — Doktor Żywago. Za rok Pasternak otrzyma za nią Nagrodę Nobla. Zmuszony przez władzę do odmowy jej przyjęcia i ciągle nękany pisarz w 1960 roku umrze na zawał serca.
Wydana zostaje trylogia powieściowa Kolumbowie Romana Bratnego — jedna z pierwszych książek poruszająca temat AK i Powstania Warszawskiego.
Powstają pierwsze assemblaże Władysława Hasiora.
Powstaje ostatnie dzieło Artura Malawskiego (kompozytor umiera 26 grudnia) poświęcone wydarzeniom 1956 roku na Węgrzech — Hungaria 1956.
Pierre Boulez kończy swoją III Sonatę fortepianową, będącą przykładem zastosowania aleatoryzmu w wielkiej formie wieloczęściowej.
1958
16–26 kwietnia
Grażyna Bacewicz bierze udział w pracach jury I Konkursu im. Piotra Czajkowskiego w Moskwie.
9–16 czerwca
Bacewiczówna jako delegatka Polski bierze udział w festiwalu ISCM w Strasburgu.
18 lipca
Umiera Maria Modlińska — matka kompozytorki.
29 września
Na II Festiwalu „Warszawska Jesień” Regina Smendzianka dokonuje prawykonania 10 Etiud na fortepian Bacewiczówny.
26 marca — w Katowicach ma miejsce prawykonanie Muzyki żałobnej Witolda Lutosławskiego.
3 października — premiera filmu Popiół i diament według powieści Jerzego Andrzejewskiego w reżyserii Andrzeja Wajdy. Wajda znacznie zmienia wymowę dzieła Andrzejewskiego, dlatego ten obraz, uznany dziś za klasyczny, ma kłopoty z cenzurą.
5 października — proklamowanie V Republiki we Francji. Jej prezydentem zostaje Charles de Gaulle.