Grażyna Bacewicz

Kalendarium - 1919–1928

1919

Grażyna Bacewicz rozpoczyna naukę w prywatnym Gimnazjum Humanistycznym Janiny Pryssewiczówny i jednocześnie w prywatnym konserwatorium Heleny Kijeńskiej i Antoniego Dobkiewicza.


5 stycznia — powstaje lokalna partia nazistowska, która od kwietnia 1920 będzie posługiwała się nazwą NSDAP.
18 stycznia–28 czerwca — konferencja pokojowa w Paryżu. Uznanie niepodległości Polski.
26 stycznia — wybory do Sejmu w Polsce.
16 marca —Walter Griopius zakłada w Wiemarze Bauhaus – szkołę budownictwa, która odegra kluczowa rolę w rozwoju awangardy w międzywojennych Niemczech.
Marcel Proust otrzymuje Nagrodę Goncourtów za powieść W cieniu rozkwitających dziewcząt, drugą część cyklu W poszukiwaniu straconego czasu.
Na Konkursie kompozytorskim ogłoszonym przez Polski Klub Artystyczny w Warszawie, pochodzący z Łodzi kompozytor Aleksander Tansman, zdobywa wszystkie trzy pierwsze nagrody.

1920

16 stycznia — w Paryżu grupa dość luźno związanych kompozytorów francuskich zostaje okrzyknięta przez krytyka Henri Coletta grupą „Les Six”. Do najważniejszych twórców tej grupy należą Artur Honegger, Darius Milhaud i Francis Poulenc.
24 stycznia — w Sali Konserwatorium Muzycznego w Warszawie pierwszy po wojnie koncert kompozytorski Szymanowskiego.
5 sierpnia — Naum Gabo i Antoine Pevsner publikują w Moskwie Manifest konstruktywistyczny.
15 maja — w Paryżu zostaje prawykonany balet Igora Strawinskiego Pulcinella uznany za modelowy przykład neoklasycyzmu.
13–25 sierpnia — Bitwa Warszawska, kulminacyjny moment wojny polsko-sowieckiej (zwany później „cudem nad Wisłą”).
Piet Mondrian publikuje traktat pt. Neoplastycyzm – manifest awangardy związanej z geometryczną abstrakcją.

1921

18 marca — traktat pokojowy w Rydze kończy wojnę polsko–sowiecką.
9 maja — wybuch trzeciego powstania śląskiego.
Pierwsza wystawa Maxa Ernesta w Paryżu.
Paul Klee zostaje profesorem Bauhausu.
Nadia Boulanger zaczyna uczyć w Szkole Amerykańskiej w Fontainbleau.

1922

Powstają pierwsze kompozycje Grażyny Bacewicz — fortepianowe preludia i drobne utwory na skrzypce z fortepianem, które kompozytorka później zniszczyła jako nie zasługujące na opublikowanie.

Grażyna i jej brat Witold biorą udział w dorocznym popisie Liceum Muzycznego Kijeńskiej.


2 lutego — ukazuje się drukiem Ulisses Jamesa Joyce’a.
3 marca – w Toruniu przychodzi na świat Kazimierz Serocki.
18 października — rozpoczyna działalność radio BBC.
18 listopada — w Paryżu umiera Marcel Proust.
16 grudnia — pierwszy prezydent odrodzonej Polski Gabriel Narutowicz zostaje zamordowany w Zachęcie.
30 grudnia — utworzenie ZSRR.

1923

Wincenty (Vincas) Bacewicz decyduje się nielegalnie przekroczyć granicę litewską. Od tego czasu będzie pracował i działał w Kownie, jako nauczyciel muzyki i litewski działacz kulturalny.


28 maja — przychodzi na świat György Ligeti.
3 lipca — Józef Piłsudski wycofuje się z życia politycznego (po wcześniejszej rezygnacji ze stanowiska szefa Sztabu Generalnego).
Sigmund Freud publikuje fundamentalne dzieło psychoanalizy Ego i Id.
Z inspiracji zdobyczami techniki powstaje krótki utwór symfoniczny Pacific 231 Artura Honeggera.

1924

Powstaje pierwszy zachowany utwór Bacewiczówny — Temat z wariacjami na fortepian.


21 stycznia — śmierć Włodzimierza Ilicza Lenina. Władzę w Rosji przejmuje Józef Stalin.
12 lutego — prawykonanie Błękitnej rapsodii George’a Gershwina.
W Warszawie powstaje grupa awangardowych plastyków „Blok” skupiona wokół Mieczysława Szczuki, Władysława Strzemińskiego i Katarzyny Kobro.
Ukazuje się najważniejsze dzieło Tomasza Manna — powieść Czarodziejska Góra.
Władysław Reymont otrzymuje Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury za Chłopów.

1925

7 czerwca

Na popisie szkolnym Grażyna Bacewicz gra skomponowane rok wcześniej Temat z wariacjami na fortepian.


26 marca — przychodzi na świat Pierre Boulez.
14 grudnia — premiera opery Wozzeck Albana Berga.
26 kwietnia — zostaje wydana pośmiertnie powieść Franza Kafki — Proces.
24 grudnia — Benito Mussolini dochodzi do władzy we Włoszech.
José Ortega y Gasset wydaje swoje podstawowe dzieło estetyczne — O dehumanizacji sztuki.

1926

Kiejstut Bacewicz kończy naukę w Konserwatorium Warszawskim i rozpoczyna studia na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Warszawskiego.

3–6 czerwca

Grażyna Bacewicz i jej siostra Wanda występują na dorocznym popisie uczniów Konserwatorium Heleny Kijeńskiej.


12 maja — początek przewrotu w Polsce, który doprowadzi do przejęcia władzy przez Józefa Piłsudskiego.
14 września — przychodzi na świat Michel Butor, twórca nouvel roman.
12 maja — prawykonanie I Symfonii Dymitra Szostakowicza.
5 grudnia — w Giverny umiera Claude Monet, twórca i ostatni żyjący przedstawiciel impresjonizmu.

1927

Podczas szkolnego popisu w Filharmonii Łódzkiej Bacewiczówna gra Koncert fortepianowy g-moll Felixa Mendelssohna.


23 stycznia — w Warszawie rozpoczął się z inicjatywy Jerzego Żurawlewa I Konkurs Chopinowski.
Karol Szymanowski zostaje rektorem Państwowego Konserwatorium Warszawskiego.
Werner Heisenberg formułuje zasadę nieoznaczoności o wielkich implikacjach nie tylko dla fizyki kwantowej ale i dla filozofii.
Henri Bergson otrzymuje Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury.
Martin Heidegger wydaje swoje fundamentalne dzieło filozoficzne Bycie i czas.

1928

26 lutego

Na zakończenie nauki w szkole Kijeńskiej Grażyna Bacewicz gra własne Preludia i fugi oraz sonatę Medtnera i marsz Prokofiewa.

Po zdaniu matury Bacewiczówna opuszcza Łodź i rozpoczyna studia w Państwowym Konserwatorium Muzycznym w Warszawie.


26 lipca — w Grodzisku Mazowieckim przychodzi na świat Tadeusz Baird.
12 sierpnia — w Ostrawie umiera Leoš Janáček.
22 sierpnia — przychodzi na świat Karlheinz Stockhausen.
2 grudnia — prawykonanie Wariacji op.31 Arnolda Schönberga w Berlinie wywołuje skandal.
Władysław Strzemiński publikuje pracę Unizm w malarstwie.